Ilya Repin: De Wolgaslepers (1873)

In 2002 veroverde de Russische schilder Ilya Repin (1844-1930) met zijn ‘Wolgaslepers’ de harten van het Nederlandse publiek. De aanstichter daarvan was prof. dr. Henk van Os, de vroegere directeur van het Rijksmuseum en samensteller van de uiterst succesvolle tentoonstelling ‘Het geheim van Rusland’ in het Groninger Museum. Van Os was er persoonlijk verantwoordelijk voor […]

Hendrik Wiegersma, een arts die schilder werd

Dokter Wiegersma (1891-1969) was een legende. Hij was huisarts in Deurne in de Peel en had vijf zonen. Eén van die zonen was Jaap, die, toen ik daar in de jaren zestig mijn middelbare schoolopleiding deed, onze huisarts was. Zijn jongere broer Friso was een partner van Wim Sonneveld, voor wie hij het liedje ‘Het […]

Albrecht Dürer: Das Veilchen (ca.1503)

Das Veilchen is een liefelijk miniatuurtje dat Albrecht Dürer (1471-1528) rond het jaar 1500 in waterverf op een klein stukje perkament heeft gemaakt. Het bevindt zich in de Albertina in Wenen. Het is een Maarts viooltje, gezien de donker violette bloemen, de rozetvorm en de hartvormige blaadjes. Het zal in het voorjaar geschilderd zijn, want […]

Viktor Paul Mohn: Die Sterntaler (1882)

Ons bezoek aan de voorlaatste Documenta (13) in Kassel bracht ons tot onze vreugde in het Brüder Grimm Museum recht tegenover de ingang van Die Neue Galerie. Daar was behalve de vaste opstelling over het leven en werk van de gebroeders Grimm, die behalve sprookjesvertellers vooral ook grote geleerden waren – zij publiceerden o.a. tussen […]

Franz von Lenbach: Hirtenknabe (1860)

‘Toen ik mij voornam alleen schilderijen van Duitse schilders te gaan verzamelen, besloot ik mij bij mijn keuze niet door beroemde namen te laten leiden. Afgezien van het feit dat de waan van de dag mij niet verblind had, leek het mij lonender om te proberen jonge talenten te ontdekken en hen, die het zonder […]

Léon Lhermitte: La paye des moissonneurs (1882)

De betaaldag is een schilderij van ongeveer twee bij drie meter uit het Musée d’Orsay in Parijs, waarop de uitbetaling van landarbeiders, seizoenwerkers of dagloners te zien is. Op een binnenplaats van een boerenhoeve bevinden zich twee groepjes van drie personen. Midden op de voorgrond draait een zittende jonge vrouw met een kind aan de […]

Warmte getekend

In de 17e eeuw reisden Nederlandse kunstenaars naar Italië om daar de schoonheid van het Italiaanse landschap, de restanten van de Antieke Oudheid en het werk van hun beroemde Italiaanse collega’s te bestuderen. Ook Pieter Lastman (1583-1633) maakte zo’n reis. Tussen 1602 en 1606 bezocht hij Rome en maakte daar een tekening van de Palatijn […]

De Nachtwacht: een aanslag of een uit de hand gelopen grap?

Vandaag bezocht ik voor de zoveelste keer het prachtig gerenoveerde Rijksmuseum. Ik liep een stukje met de rondleidster mee om te luisteren naar het verhaal dat eigenlijk iedereen al kent, totdat we bij de Nachtwacht kwamen. De mevrouw vertelde haar toehoorders hoe revolutionair de Nachtwacht was voor zijn tijd, dat het een soort burgerwacht was […]